Bài tập 6:
Giả sử một vật dao động điều hòa xung quanh vị trí cân bằng theo phương trình
[tex]\[ x = 2 \cos \left(5t - \frac{\pi}{6}\right) \][/tex]
Ở đây thời gian [tex]\( t \)[/tex] tính bằng giây và quãng đường [tex]\( x \)[/tex] tính bằng centimét. Hãy cho biết trong khoảng thời gian từ 0 đến 6 giây thì vật đi qua vị trí cân bằng bao nhiêu lần?

Bài tập 7:
Một quả đạn pháo được bắn khỏi nòng pháo với vận tốc ban đầu [tex]\( v_0 = 500 \, \text{m/s} \)[/tex] hợp với phương ngang một góc [tex]\( \alpha \)[/tex]. Trong Vật lý, ta biết rằng, nếu bỏ qua sức cản của không khí và coi quả đạn pháo được bắn ra từ mặt đất thì quỹ đạo của quả đạn tuân theo phương trình
[tex]\[ y = \frac{-g}{2v_0^2 \cos^2 \alpha} x^2 + x \tan \alpha \][/tex]
ở đó [tex]\( g = 9.8 \, \text{m/s}^2 \)[/tex] là gia tốc trọng trường.
a) Tính theo góc bắn [tex]\( \alpha \)[/tex] tầm xa mà quả đạn đạt tới (tức là khoảng cách từ vị trí bắn đến điểm quả đạn chạm đất).
b) Tìm góc bắn [tex]\( \alpha \)[/tex] để quả đạn trúng mục tiêu cách vị trí đặt khẩu pháo 22000 m.
c) Tìm góc bắn [tex]\( \alpha \)[/tex] để quả đạn đạt độ cao lớn nhất.



Answer :

### Bài tập 6

Cho phương trình dao động điều hòa:
[tex]\[ x = 2 \cos \left(5 t - \frac{\pi}{6}\right) \][/tex]
trong đó thời gian [tex]\( t \)[/tex] tính bằng giây và quãng đường [tex]\( x \)[/tex] tính bằng centimét.

Để xác định số lần vật đi qua vị trí cân bằng trong khoảng thời gian từ 0 đến 6 giây, ta xét các điều sau:
- Vị trí cân bằng là [tex]\( x = 0 \)[/tex].
- Điều kiện để vật đi qua vị trí cân bằng: [tex]\( \cos \left(5 t - \frac{\pi}{6}\right) = 0 \)[/tex].

Giải phương trình:
[tex]\[ \cos \left(5 t - \frac{\pi}{6}\right) = 0 \][/tex]
tức là [tex]\( 5 t - \frac{\pi}{6} = \frac{\pi}{2} + k\pi \)[/tex] với [tex]\( k \in \mathbb{Z} \)[/tex].
[tex]\[ 5 t = \frac{\pi}{6} + \frac{\pi}{2} + k\pi = \frac{4\pi}{6} + k\pi = \frac{(1 + 3k)\pi}{3} \][/tex]
[tex]\[ t = \frac{(1 + 3k)\pi}{15} \][/tex]

Xét trong khoảng từ 0 đến 6 giây:
[tex]\[ 0 \leq \frac{(1 + 3k)\pi}{15} \leq 6 \][/tex]
Giải bất phương tình này ta được các giá trị của [tex]\( k \)[/tex]:
[tex]\[ 0 \leq 1 + 3k \leq 90/\pi \approx 28.65 \][/tex]
[tex]\[ -1 \leq 3k \leq 27.65 \][/tex]
[tex]\[ -\frac{1}{3} \leq k \leq \frac{27.65}{3} \approx 9.21 \][/tex]

Do [tex]\( k \)[/tex] là số nguyên, nên [tex]\( -1 \leq k \leq 9 \)[/tex]. Tổng cộng có 11 giá trị nguyên của [tex]\( k \)[/tex] (từ -1 đến 9).

Do đó, số lần vật đi qua vị trí cân bằng trong khoảng thời gian từ 0 đến 6 giây là 11 lần.

### Bài tập 7

#### a) Tầm xa của quả đạn

Tầm xa R của quả đạn khi bắn từ mặt đất bằng vận tốc [tex]\( v_0 = 500 \)[/tex] m/s và góc bắn [tex]\( \alpha \)[/tex] so với phương ngang được tính theo công thức:
[tex]\[ R = \frac{v_0^2 \sin (2\alpha)}{g} \][/tex]
trong đó [tex]\( g = 9.8 \)[/tex] m/s² là gia tốc trọng trường.

#### b) Tìm góc bắn [tex]\( \alpha \)[/tex] để quả đạn trúng mục tiêu cách 22000 m

Ta cần tìm góc [tex]\( \alpha \)[/tex] sao cho tầm xa [tex]\( R = 22000 \)[/tex] m.
[tex]\[ 22000 = \frac{500^2 \sin (2\alpha)}{9.8} \][/tex]
[tex]\[ \sin (2\alpha) = \frac{22000 \times 9.8}{500^2} \approx 0.4312 \][/tex]

Ta tìm được hai góc [tex]\( \alpha \)[/tex] thỏa mãn điều kiện này:
[tex]\[ 2\alpha = \arcsin(0.4312) \][/tex]
[tex]\[ 2\alpha \approx 0.8639 \, \text{rad} \quad \Rightarrow \quad \alpha \approx 0.43195 \, \text{rad} \][/tex]

Hoặc:
[tex]\[ 2\alpha = \pi - \arcsin(0.4312) \][/tex]
[tex]\[ 2\alpha \approx 3.0057 \, \text{rad} \quad \Rightarrow \quad \alpha \approx 1.50285 \, \text{rad} \][/tex]

Do đó, hai góc bắn để quả đạn trúng mục tiêu là 0.432 rad1.503 rad.

#### c) Tìm góc bắn [tex]\( \alpha \)[/tex] để quả đạn đạt độ cao lớn nhất

Để đạt độ cao lớn nhất, góc bắn [tex]\( \alpha \)[/tex] phải là 45 độ hay [tex]\( \frac{\pi}{4} \)[/tex] rad.

Do đó, góc bắn để đạt độ cao lớn nhất là 0.785 rad.